Wskaźnik EP – co to jest?

Planujesz budowę domu lub zakup nieruchomości i chcesz zadbać o jej energooszczędność? Wskaźnik EP odgrywa kluczową rolę w ocenie efektywności energetycznej budynku, a jego wartość ma bezpośredni wpływ na koszty eksploatacji i komfort użytkowania. Sprawdź, co wpływa na ten parametr czy gdzie znaleźć jego wartość dla swojej nieruchomości. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, dlaczego warto zwrócić na to uwagę!

Czym jest wskaźnik EP?

EP (współczynnik energii pierwotnej) to wskaźnik, który określa roczne zapotrzebowanie budynku na energię pierwotną nieodnawialną, czyli tę, która pochodzi z paliw kopalnych, takich jak węgiel, gaz czy ropa naftowa. Jest to kluczowy parametr w ocenie energooszczędności budynków, który pozwala oszacować, ile energii trzeba zużyć do ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej i oświetlenia.

Wartość wskaźnika EP wyrażona jest w kilowatogodzinach na metr kwadratowy rocznie (kWh/m²/rok) oraz jest niezbędna do uzyskania pozwolenia na budowę. Obliczenie tego wskaźnika umożliwia ocenienie, czy dany budynek spełnia normy energooszczędności, a także ile kosztów związanych z zużyciem energii można się spodziewać.

Co wpływa na wskaźnik EP budynku?

Na wartość wskaźnika EP składa się wiele warunków technicznych i konstrukcyjnych, w tym:

• Izolacyjność przegród budowlanych – ściany, dach, podłogi oraz okna wpływają na straty ciepła. Właściwa izolacja termiczna pozwala znacząco obniżyć współczynnik EP.
• Sprawność systemu grzewczego – rodzaj zastosowanego źródła ciepła oraz jego efektywność energetyczna mają kluczowy wpływ na wartość wskaźnika. Nowoczesne systemy grzewcze charakteryzują się wysoką sprawnością, co przekłada się na niższe zużycie energii.
• System wentylacji – zastosowanie rekuperacji pozwala odzyskiwać ciepło z powietrza wywiewanego, zmniejszając zapotrzebowanie na energię do ogrzewania świeżego powietrza.
• Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii – instalacja paneli fotowoltaicznych czy pomp ciepła pozwala znacząco obniżyć współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej.

Gdzie szukać informacji o wskaźniku EP Twojej nieruchomości?

Informacje o wskaźniku EP znajdują się w świadectwie charakterystyki energetycznej budynku. Ten dokument zawiera szczegółowe obliczenia dotyczące zapotrzebowania na energię oraz rekomendacje działań modernizacyjnych. Świadectwo jest obowiązkowe dla nowych budynków oraz przy transakcjach kupna-sprzedaży lub wynajmu nieruchomości.

Aby obliczyć wskaźnik EP dla istniejącego budynku, należy przeprowadzić szczegółową analizę energetyczną uwzględniającą wszystkie systemy techniczne oraz charakterystykę bryły budynku. Wyliczenia powinien wykonać certyfikowany audytor energetyczny.

Jakie korzyści daje nam współczynnik energii pierwotnej EP

Znajomość wskaźnika EP pozwala:

• Oszacować realne koszty eksploatacji – im niższa wartość wskaźnika, tym mniejsze rachunki za energię. Budynek energooszczędny może zużywać nawet o 70% mniej energii w porównaniu do standardowego obiektu. Przy obecnych cenach energii różnica w kosztach ogrzewania między budynkiem o wskaźniku EP 70 kWh/(m²·rok) a budynkiem o wskaźniku 120 kWh/(m²·rok) może wynosić nawet 3000-4000 złotych rocznie dla domu o powierzchni 150m².
• Zaplanować modernizację – analiza składowych wskaźnika EP wskazuje obszary wymagające poprawy. Pozwala to określić najbardziej efektywne działania modernizacyjne. Przykładowo, wymiana przestarzałego pieca węglowego na pompę ciepła może obniżyć wskaźnik EP nawet o 50%. Modernizacja systemu wentylacji poprzez zastosowanie rekuperacji zmniejsza straty ciepła o 25-35%, co bezpośrednio przekłada się na wartość wskaźnika.
• Spełnić wymagania prawne – od 2021 roku maksymalna wartość wskaźnika EP dla nowych budynków mieszkalnych wynosi 70 kWh/(m²·rok). Jest to warunek uzyskania pozwolenia na budowę. Warto zaznaczyć, że wymogi te będą stopniowo zaostrzane w kolejnych latach, zgodnie z polityką energetyczną Unii Europejskiej.
• Podnieść wartość nieruchomości – budynki o niskim wskaźniku EP są bardziej atrakcyjne na rynku nieruchomości. Świadectwo charakterystyki energetycznej z korzystnym wskaźnikiem EP może zwiększyć wartość nieruchomości nawet o 5-10%. Dodatkowo, banki coraz częściej oferują preferencyjne warunki kredytowania dla budynków energooszczędnych.
• Chronić środowisko – niższy wskaźnik EP oznacza mniejszą emisję CO2 do atmosfery. Przeciętny dom jednorodzinny o powierzchni 150m² ze wskaźnikiem EP na poziomie 70 kWh/(m²·rok) emituje rocznie o około 4 tony CO2 mniej niż podobny budynek o wskaźniku 120 kWh/(m²·rok).

Pozostałe wskaźniki energetyczne budynku

Poza wskaźnikiem EP warto znać także inne parametry związane z efektywnością energetyczną budynków.

Wskaźnik EK

Wskaźnik energii końcowej (EK) określa ilość energii dostarczanej do budynku w postaci paliw lub energii elektrycznej. Nie uwzględnia strat powstających podczas wytwarzania i przesyłu energii. Wartość EK jest zawsze niższa od EP ze względu na współczynniki nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej przyjmowane dla różnych nośników energii. Przykładowo, dla energii elektrycznej współczynnik przeliczeniowy wynosi 2,5, co oznacza, że zużycie 1 kWh energii elektrycznej przekłada się na wartość wskaźnika EP równą 2,5 kWh. W przypadku systemów grzewczych wykorzystujących biomasę współczynnik ten wynosi zaledwie 0,2, co czyni je bardzo atrakcyjnymi pod względem wartości EP. Wskaźnik EK jest szczególnie istotny przy planowaniu miesięcznych kosztów eksploatacji budynku, ponieważ bezpośrednio przekłada się na rachunki za energię.

Wskaźnik EU

Wskaźnik energii użytkowej (EU) przedstawia zapotrzebowanie na energię przy założeniu standardowego sposobu użytkowania budynku. Określa ilość energii potrzebnej do zapewnienia komfortu cieplnego, bez uwzględnienia sprawności systemu grzewczego i strat w instalacji. Wartość wskaźnika EU zależy przede wszystkim od parametrów przegród zewnętrznych budynku – ścian, dachu, okien oraz sposobu ich połączenia. Można powiedzieć, że wskaźnik EU pokazuje jakość samej bryły budynku pod względem energetycznym, bez względu na zastosowane rozwiązania techniczne. Dla nowoczesnych budynków pasywnych wartość wskaźnika EU często nie przekracza 15 kWh/(m²·rok), podczas gdy w starszych budynkach może sięgać nawet 200 kWh/(m²·rok). Wskaźnik ten jest szczególnie przydatny przy porównywaniu różnych projektów budowlanych na etapie planowania inwestycji.

Świadome zarządzanie energią w budynku wymaga zrozumienia wszystkich trzech wskaźników. Ich analiza pozwala określić potencjał oszczędności oraz zaplanować działania modernizacyjne. Warto pamiętać, że inwestycja w poprawę charakterystyki energetycznej budynku zwraca się poprzez niższe koszty eksploatacji oraz wyższy komfort użytkowania.